Is de zzp’er onderdeel van een toekomstbestendige arbeidsmarkt?

Die duidelijkheid, die de afgelopen jaren ontbrak, is belangrijk voor zzp’ers. VZN – waar de leden van Het Ondernemerscollectief bij zijn aangesloten – en PZO vinden dat het kabinet met duidelijke kaders moet komen, zodat werken als zelfstandige mogelijk blijft. Ook vinden zij dat zelfstandig ondernemers ruimte en passende ondersteuning moeten krijgen om hun ondernemers- en sociale risico’s goed af te dekken.

Duidelijkheid over wanneer en hoe als zelfstandige werken

Het kabinet stelt dat echte zelfstandigen moeten kunnen blijven ondernemen. En er duidelijkheid moet komen over wanneer en/of hoe je als zelfstandige kunt werken. “We erkennen dat dat binnen de huidige kaders erg lastig is. Wij vrezen een herhaling van zetten en hopen op ambitie van het kabinet voor een rigoureuze oplossing, gecombineerd met een vernieuwde aanpak op het gebied van sociale zekerheid, fiscaliteit en arbeidsrecht”, zegt Margreet Drijvers, directeur PZO.

Gelijker speelveld en ruimte voor zelfstandig ondernemerschap

Het kabinet wil stevig inzetten op een gelijker speelveld met betrekking tot de sociale zekerheid en fiscaliteit. Cristel van de Ven, voorzitter VZN: “We zien in de brief een sterke focus op het creëren van een gelijk speelveld. Dat begrijpen we omdat dit nodig is om misstanden aan te pakken. Maar, laten we niet uit het oog verliezen dat de overgrote meerderheid van de zzp’ers niet of voor meerdere zakelijke opdrachtgevers werkt en dus wezenlijk ander werk verricht, met een eigen karakter.”

Naast het creëren van een gelijk speelveld, vinden PZO en VZN het belangrijk dat zelfstandigen de ruimte krijgen om te ondernemen en de mogelijkheid om hun ondernemers- en sociale risico’s af te dekken. Van de Ven: “Op pensioengebied wordt de FOR bijvoorbeeld afgeschaft. We maken ons zorgen wat het effect hiervan zal zijn op de pensioenopbouw van zelfstandigen. Want door menig zelfstandig ondernemer wordt pensioenopbouw via de FOR eenvoudiger geacht dan via de derde pijler.”

Zelfstandig ondernemers onderscheiden van werknemers

Parallel aan een gelijker speelveld zet het kabinet in op het verduidelijken van wet- en regelgeving rond de kwalificatie van de arbeidsrelatie. In de afgelopen jaren is daarop het nodige gebeurd, maar het kabinet geeft aan dat verdere stappen gewenst zijn. De belangenclubs hopen dat de verwachting van het kabinet uitkomt dat het grijze gebied tussen werknemers en zelfstandigen wordt verkleind. Maar er wordt ook gevreesd voor een herhaling van zetten. “Als je aangeeft dat je zelfstandig ondernemers de ruimte wil geven, moet je ze wel kunnen onderscheiden van werknemers. Niet door ze als werknemer te beoordelen, maar juist als ondernemer. Ook voor de Belastingdienst veel objectiever te bepalen”, zegt Margreet Drijvers.

Vergroten effectiviteit van toezicht en handhaving

Met het bieden van duidelijkheid voor de beoordeling van de arbeidsrelatie, kan de wens om het handhavingsmoratorium op te heffen worden vervuld. Dat vinden VZN en PZO positief. Dat de opheffing ervan zorgvuldig en in overleg met sectoren moet gebeuren, zodat er geen ongewenste effecten optreden voor gewone bonafide ondernemers, is evident.

Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen

Het kabinet neemt het advies van de Stichting van de Arbeid als leidraad, zo valt te lezen in de brief. Toch ziet het kabinet op twee punten geen mogelijkheden om dat advies te volgen: bij de uitsluitingen en op het gebied van keuzevrijheid. Dit zijn onderwerpen waar bij de totstandkoming van dat advies lang over gesproken is. Juist die keuzevrijheid is voor zelfstandigen cruciaal.

De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering vraagt nog veel uitwerking. Van de Ven: “Het is van groot belang dat zelfstandigen hier nauw bij betrokken worden en dat we deze plannen plaatsen in het licht van modernisering van onze arbeidsmarkt.” PZO en VZN, tevens samenwerkend in het Netwerk Zelfstandig Ondernemers, blijven dit kritisch volgen.